
Squash & Stretch؛ اصل طلایی جانبخشی به انیمیشن
یکی از بنیادیترین اصول انیمیشن که در فهرست ۱۲ اصل کلاسیک انیمیشن دیزنی معرفی شده، Squash & Stretch یا همان “کشش و فشردگی” است. این اصل نهتنها برای خلق انیمیشنهای کارتونی بلکه در انیمیشنهای واقعگرایانه و حتی طراحی سهبعدی مدرن نیز کاربرد دارد. هدف اصلی Squash & Stretch ایجاد انعطافپذیری، وزن، حجم و باورپذیری حرکت در اجسام و شخصیتهاست.
تعریف Squash & Stretch
به زبان ساده، Squash به معنای فشردگی یا تختشدن و Stretch به معنای کشیدهشدن یا افزایش طول یک جسم است.
این تغییر شکلها در انیمیشن بهصورت اغراقشده به کار میروند، اما قانون مهمی که همیشه رعایت میشود این است که حجم جسم ثابت میماند. بهطور مثال اگر توپی در حال پرش باشد، هنگام برخورد با زمین تختتر (Squash) و هنگام بالا رفتن کشیدهتر (Stretch) میشود.
اهمیت Squash & Stretch در انیمیشن
- افزودن وزن و حجم واقعی به اجسام: بدون این اصل، حرکات خشک و بیجان به نظر میرسند.
- ایجاد حس انعطافپذیری: شخصیتها یا اشیا طبیعیتر و زندهتر جلوه میکنند.
- تقویت جنبههای طنز و کارتونی: در سبکهای کمدی، اغراق در این اصل باعث خندهدارتر شدن حرکتها میشود.
- بیان احساسات: حتی در چهره شخصیتها، کشش و فشردگی میتواند شدت احساساتی مانند خنده یا ترس را نشان دهد.
مثالهای کلاسیک
- توپ جهنده (Bouncing Ball): مشهورترین تمرین در یادگیری Squash & Stretch. توپ هنگام برخورد با زمین پهن و هنگام پرش کشیده میشود.
- چهره شخصیتها: زمانی که کاراکتر دهان خود را برای فریاد باز میکند، صورت و دهان کشیده میشوند و هنگام بستن، جمع میشوند.
- حرکات دویدن: اندامها (دستها و پاها) در سرعت بالا کشیدهتر از حالت عادی نمایش داده میشوند.
قوانین اصلی Squash & Stretch
۱. حفظ حجم (Volume)
حتی با وجود فشردگی یا کشیدگی، جسم نباید حجم کلی خود را از دست بدهد. این موضوع به باورپذیری انیمیشن کمک میکند.
۲. شدت تغییر شکل
شدت Squash & Stretch باید متناسب با سبک انیمیشن باشد. در انیمیشنهای واقعگرایانه، تغییر شکلها ملایمتر هستند، اما در انیمیشنهای کارتونی میتوان اغراق بیشتری داشت.
۳. هماهنگی با فیزیک حرکت
کشش و فشردگی باید با قوانین گرانش، وزن و شتاب هماهنگ باشد. برای مثال، هر چه سرعت جسم بیشتر باشد، کشیدگی بیشتری نیاز دارد.
Squash & Stretch در انیمیشن دوبعدی و سهبعدی
در انیمیشن دوبعدی:
اغلب با تغییر شکل طراحیها بهصورت دستی یا دیجیتال ایجاد میشود. کاراکترها برای افزایش جذابیت و تأکید بر حرکات اصلی، دچار تغییر شکلهای اغراقآمیز میشوند.
در انیمیشن سهبعدی:
در نرمافزارهایی مانند Maya یا Blender، از ریگهای خاص یا Deformerها برای اعمال کشیدگی و فشردگی استفاده میشود. این قابلیت باعث میشود حتی مدلهای سهبعدی هم انعطافپذیر به نظر برسند.
کاربرد Squash & Stretch در طراحی مدرن
- تبلیغات و موشنگرافیک: برای افزایش جذابیت عناصر گرافیکی.
- بازیسازی: حرکات شخصیتها در بازیها با این تکنیک طبیعیتر میشود.
- فیلمهای سینمایی: حتی در جلوههای ویژه واقعگرایانه هم از این اصل برای طبیعیتر کردن حرکات استفاده میشود.
نکات حرفهای برای استفاده از Squash & Stretch
- زیادهروی نکنید: اغراق بیش از حد میتواند حرکت را غیرطبیعی یا حتی آزاردهنده کند.
- تمرین توپ جهنده: بهترین راه یادگیری این اصل، تمرین مداوم با توپ پرشی است.
- ترکیب با سایر اصول: این اصل باید همراه با اصولی مانند Anticipation (پیشزمینه) و Timing (زمانبندی) استفاده شود.
- استفاده در چهرهپردازی: کشش و فشردگی اجزای صورت، قدرت بیان احساسات را چند برابر میکند.
Squash & Stretch یکی از ستونهای اصلی انیمیشن است که بدون آن حرکات بیروح و مکانیکی به نظر میرسند. این تکنیک با ایجاد تغییرات ظاهری در اجسام، حس زندگی، انرژی و باورپذیری را به تصویر میآورد. از توپ جهندهی ساده گرفته تا شخصیتهای پیچیده در فیلمهای سهبعدی، همه و همه برای طبیعی شدن نیازمند استفادهی درست از این اصل هستند.
🔑 به یاد داشته باشید: کلید موفقیت در Squash & Stretch، تعادل میان اغراق و واقعگرایی است.
بیشتر بخوانید:
موشن گرافیک و انیمیشن: رقصی هماهنگ در دنیای تصویر